
Wat is dementie ?
Laten we vooreerst enkele misverstanden uit de wereld helpen:
Dementie is een chronische, progressieve en onomkeerbare achteruitgang van het geestelijk functioneren, met lichamelijke, familiale en sociale gevolgen. Het verloop is verschillend van persoon tot persoon.
Dementie is dus geen toestand, maar een proces, iets dat steeds in wording is . Een persoon met dementie (het begrip “dementen”, “dementerenden” wordt steeds minder gebruikt) is niet zomaar bepaalde, overwegend verstandelijke, vermogens kwijt maar is ze voortdurend, langzaam, aan het verliezen.
Dementie is een ziekte die zich vooral op latere leeftijd openbaart. Naarmate mensen ouder worden, neemt dus ook de kans toe dat ze met een bepaalde vorm van dementie te maken krijgen. Aangezien het aantal ouderen toeneemt, krijgen steeds meer mensen met dementie te maken. Omdat vrouwen gemiddeld ouder worden dan mannen komt bij hen dementie ook vaker voor. Te verwachten is dat als gevolg van de vergrijzing dementie in de komende 20 jaar met 45% zal toenemen.
De eerste tekenen Dementie is meer (dan) vergeten
Vergeten doet gelukkig iedereen. Bij beginnende dementie is er een graad van vergeten die het gewone overstijgt.
Typische voorbeelden:
Dat abnormale vergeten wordt spoedig zo groot dat men moeite krijgt om een gesprek, een film, een programma te volgen of om een eenvoudige betaling te verrichten.
Tot de vrij vroege tekenen behoren eveneens episodes van verwardheid: men weet plots niet meer wat men aan het doen was en laat steeds vaker karweitjes onafgewerkt achter; men vindt plots de vertrouwde weg naar huis niet terug; men wil midden in de nacht boodschappen gaan doen enzovoort. Er lijkt iets aan het karakter te veranderen. Vaak wordt men abnormaal nerveus, paniekerig zelfs, opvliegend ...
Veel daarvan kan nog steeds begrepen worden op grond van het grote, meer dan gewone vergeten: men verliest vat op het leven, wat tot onbehagen en krampachtig gedrag leidt. Men krijgt minder controle op emoties in het algemeen: boos worden, huilen en lachen bij de geringste aanleiding. Dat alles heeft een zichtbare en voelbare weerslag op de organisatie van het dagelijks leven, op de omgang met anderen, kortom op het sociaal functioneren. Dementie is er dus méér dan vergeten.
Nog enkele 'wetenswaardigheden': In april 2012 stellen wetenschappers een verband tussen vroege dementie en een ongezonde leefstijl.
In België zijn er ruim 165000 persoon met dementie en waarvan naar ca 8.000 personen met dementie onder de 65. Afhankelijk van de leeftijd kan de aandoening vastgesteld worden bij: vanaf 50 jaar: 2,3%, vanaf 65 jaar: 5% ernstige dementie, 15% lichte dementie en vanaf 80 jaar: 20% van de mensen.
Maar ….4/5 van de 80 plussers lijdt niet aan dementie!
Uit een onderzoek van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen blijkt dat 70% van de Vlamingen schrik heeft ooit dement te worden. Die angst en een eenzijdig beeld op dementie maken dat er een leemte van ongeveer één jaar is tussen de eerste symptomen van dementie en het melden ervan aan een vriend of de partner. Meer nog, pas twee tot drie jaar na de eerste tekenen van dementie wordt de diagnose gesteld door een arts. Dat tijdige en passende zorg hierdoor gemist wordt, spreekt boekdelen.
Daarom een bondig overzicht van de risico-factoren:
De leeftijd. Hoe gezond men ook leeft, de kansen om dement te worden stijgen met de jaren. De leeftijd is ongetwijfeld de belangrijkste risicofactor voor het krijgen van de ziekte van Alzheimer. Daar is uiteraard niets aan te doen.
Andere ziekten, die hetzij het hele lichaam, hetzij speciaal de hersenen treffen: diabetes (suikerziekte), de ziekte van Parkinson, of vitaminetekort (door ongezonde voeding of alcoholmisbruik). Een speciale vermelding verdienen hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk en slagaderverkalking,... Niet roken, voldoende beweging en gezonde voeding kunnen deze gezondheidsproblemen voorkomen en beperken het risico op vasculaire dementie.
De voeding. Het betreft vooral hoge consumptie van zogeheten verzadigde vetten. Niet alleen de vasculaire dementie, maar ook de dementie van het Alzheimer-type wordt erdoor in de hand gewerkt
Ongevallen waarbij de hersenen geraakt werden. Dementie treedt vaker op bij mensen die na hun zestigste een hersenschudding opliepen.
Familiale belasting. Slechts in een heel klein aantal gevallen is de ziekte van Alzheimer erfelijk. Dus, dementie bij een ouder of een bloedverwant betekent niet automatisch dat je zelf meer kans maakt om ook dement te worden, al is je risico uiteindelijk wel wat groter.
meer info : wat is dementie ?
Laten we vooreerst enkele misverstanden uit de wereld helpen:
- In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is dementie niet één bepaalde ziekte met één bepaalde oorzaak. De term is veeleer een overkoepelend begrip voor een reeks symptomen.
- Dementie is ook geen doodsoorzaak. Het zijn de complicaties van deze ziekte waaraan de persoon met dementie uiteindelijk overlijdt. De meest voorkomende doodsoorzaak bij persoon met dementie en die aan dementie lijden, is longontsteking of een hartinfarct.
- Een ander misverstand is dat dementie alleen bij ouderen optreedt, maar helaas kunnen ook jongere mensen door dementie getroffen worden. Dit is echter een veel kleiner percentage maar de gevolgen voor de directe omgeving zijn zo mogelijk nog veel schrijnender.
Dementie is een chronische, progressieve en onomkeerbare achteruitgang van het geestelijk functioneren, met lichamelijke, familiale en sociale gevolgen. Het verloop is verschillend van persoon tot persoon.
- Chronisch: het is een langdurige, blijvende ziekte die meestal verschillende jaren duurt
- Progressief: de ziektekenmerken nemen toe met de tijd
- Onomkeerbaar: er is geen genezing mogelijk
- Geestelijk functioneren: het geheugen, de oriëntatie, de kennis, … werken steeds moeizamer
- Lichamelijk: soms gaan bepaalde lichaamsfuncties aangetast worden.
- Sociaal, maatschappelijk: dementie geeft dikwijls aanleiding tot spanningen binnen een echtpaar, in de familie. Voor personen met jong-dementie zijn er problemen op het werk, in het gezin, juridisch enz.
Dementie is dus geen toestand, maar een proces, iets dat steeds in wording is . Een persoon met dementie (het begrip “dementen”, “dementerenden” wordt steeds minder gebruikt) is niet zomaar bepaalde, overwegend verstandelijke, vermogens kwijt maar is ze voortdurend, langzaam, aan het verliezen.
Dementie is een ziekte die zich vooral op latere leeftijd openbaart. Naarmate mensen ouder worden, neemt dus ook de kans toe dat ze met een bepaalde vorm van dementie te maken krijgen. Aangezien het aantal ouderen toeneemt, krijgen steeds meer mensen met dementie te maken. Omdat vrouwen gemiddeld ouder worden dan mannen komt bij hen dementie ook vaker voor. Te verwachten is dat als gevolg van de vergrijzing dementie in de komende 20 jaar met 45% zal toenemen.
De eerste tekenen Dementie is meer (dan) vergeten
Vergeten doet gelukkig iedereen. Bij beginnende dementie is er een graad van vergeten die het gewone overstijgt.
Typische voorbeelden:
- Men vergeet erg vertrouwde dingen, zoals de namen van de (klein)kinderen.
- Men heeft het niet “op het puntje van de tong”. Men kan namelijk niet alleen op iets niet opkomen; men herkent het ook niet wanneer het genoemd wordt.
- Men vergeet niet alleen wíe er zojuist gebeld heeft; men vergeet tevens dát er zojuist gebeld werd.
- Men vraagt meermaals hetzelfde, niet zozeer omdat men het antwoord vergeten is, dan wel omdat men vergeten is dat men het gevraagd heeft.
- Men is om de haverklap bril, sleutels, portemonnee ... kwijt, om ze vervolgens op de meest onmogelijke plaatsen terug te vinden.
Dat abnormale vergeten wordt spoedig zo groot dat men moeite krijgt om een gesprek, een film, een programma te volgen of om een eenvoudige betaling te verrichten.
Tot de vrij vroege tekenen behoren eveneens episodes van verwardheid: men weet plots niet meer wat men aan het doen was en laat steeds vaker karweitjes onafgewerkt achter; men vindt plots de vertrouwde weg naar huis niet terug; men wil midden in de nacht boodschappen gaan doen enzovoort. Er lijkt iets aan het karakter te veranderen. Vaak wordt men abnormaal nerveus, paniekerig zelfs, opvliegend ...
Veel daarvan kan nog steeds begrepen worden op grond van het grote, meer dan gewone vergeten: men verliest vat op het leven, wat tot onbehagen en krampachtig gedrag leidt. Men krijgt minder controle op emoties in het algemeen: boos worden, huilen en lachen bij de geringste aanleiding. Dat alles heeft een zichtbare en voelbare weerslag op de organisatie van het dagelijks leven, op de omgang met anderen, kortom op het sociaal functioneren. Dementie is er dus méér dan vergeten.
Nog enkele 'wetenswaardigheden': In april 2012 stellen wetenschappers een verband tussen vroege dementie en een ongezonde leefstijl.
In België zijn er ruim 165000 persoon met dementie en waarvan naar ca 8.000 personen met dementie onder de 65. Afhankelijk van de leeftijd kan de aandoening vastgesteld worden bij: vanaf 50 jaar: 2,3%, vanaf 65 jaar: 5% ernstige dementie, 15% lichte dementie en vanaf 80 jaar: 20% van de mensen.
Maar ….4/5 van de 80 plussers lijdt niet aan dementie!
- 2/3 van de 90-plussers lijdt niet aan dementie
- 1 op de 20 mensen wordt dement en 2/3 van hen woont thuis
- 10% van de Alzheimerpatiënten is jonger dan 65 jaar
- Alzheimer is één van de duurste ziekte in België.
- Van de top 10 doodsoorzaken is Alzheimer de snelst groeiende
- Alzheimer kan nog niet genezen worden, maar wel behandeld
- Bij ruim 100.000 mensen is de diagnose nog niet vastgesteld
- Bij mensen die jong dement worden, gaat het ziekteproces extra snel
Uit een onderzoek van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen blijkt dat 70% van de Vlamingen schrik heeft ooit dement te worden. Die angst en een eenzijdig beeld op dementie maken dat er een leemte van ongeveer één jaar is tussen de eerste symptomen van dementie en het melden ervan aan een vriend of de partner. Meer nog, pas twee tot drie jaar na de eerste tekenen van dementie wordt de diagnose gesteld door een arts. Dat tijdige en passende zorg hierdoor gemist wordt, spreekt boekdelen.
Daarom een bondig overzicht van de risico-factoren:
De leeftijd. Hoe gezond men ook leeft, de kansen om dement te worden stijgen met de jaren. De leeftijd is ongetwijfeld de belangrijkste risicofactor voor het krijgen van de ziekte van Alzheimer. Daar is uiteraard niets aan te doen.
Andere ziekten, die hetzij het hele lichaam, hetzij speciaal de hersenen treffen: diabetes (suikerziekte), de ziekte van Parkinson, of vitaminetekort (door ongezonde voeding of alcoholmisbruik). Een speciale vermelding verdienen hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk en slagaderverkalking,... Niet roken, voldoende beweging en gezonde voeding kunnen deze gezondheidsproblemen voorkomen en beperken het risico op vasculaire dementie.
De voeding. Het betreft vooral hoge consumptie van zogeheten verzadigde vetten. Niet alleen de vasculaire dementie, maar ook de dementie van het Alzheimer-type wordt erdoor in de hand gewerkt
Ongevallen waarbij de hersenen geraakt werden. Dementie treedt vaker op bij mensen die na hun zestigste een hersenschudding opliepen.
Familiale belasting. Slechts in een heel klein aantal gevallen is de ziekte van Alzheimer erfelijk. Dus, dementie bij een ouder of een bloedverwant betekent niet automatisch dat je zelf meer kans maakt om ook dement te worden, al is je risico uiteindelijk wel wat groter.
meer info : wat is dementie ?